De golf van kunstwerken gemaakt met behulp van AI-kunstgeneratoren zoals Midjourney 5, DALL-E 2, en Craiyon is niet te stuiten. Voor veel beeldend kunstenaars brengt dit dubbele emoties. Aan de ene kant bestaat er de spanning en frustratie dat eigen werk massaal en oncontroleerbaar wordt gekaapt. Zonder toestemming, vergoeding en erkenning. En aan de andere kant is er de opwinding en de winst van het gebruik van deze generatoren om zelf ‘nieuwe’ werken tot stand te brengen.
Onder academici, politici en juristen wordt er driftig gezocht naar kaders die recht doen aan de belangen van alle betrokkenen. Niet in de minste plaats spelen daarbij:
- de intellectuele eigendomsrechten van makers van wie het werk gebruikt wordt als trainingsmateriaal of input voor AI-kunstgeneratoren om een werk van AI kunst tot stand te brengen;
- de vrijheid van ondernemerschap van exploitanten van AI-kunstgeneratoren; en
- de vrijheid van meningsuiting/ informatievrijheid van gebruikers van AI-kunstgeneratoren.
Zoals vaak het geval is bij hypes en stormachtige innovatie, grijpen traditionele beroepsbeoefenaars in eerste instantie naar de rem. Hoe kan worden voorkomen, beperkt, ingedekt. Maar voor wie durft, is er een interessante alternatieve kijk. Hoe kan op de nieuwe behoefte worden ingespeeld, waarde worden toegevoegd, collectief worden geprofiteerd.
Een mooi voorbeeld hiervan is Creative Commons; een gratis en easy-to-use symboolsysteem waarmee makers duidelijk kunnen maken onder welke voorwaarden zij hun werk aan anderen ter beschikking stellen (‘licentie’).
Zo vertelt de symboolreeks hieronder dat de auteur toestemming geeft om dit werk te kopiëren, openbaar te maken, te distribueren en voor te dragen; met naamsvermelding. Het staat anderen vrij om afgeleide werken van dit werk te maken en te verspreiden, onder de voorwaarde dat zij hun werk onder soortgelijke voorwaarden ook aan anderen ter beschikking stellen. De licentie geldt voor niet-commercieel en commercieel gebruik.
DUS: daring is sharing en sharing is caring!
Meer informatie over Creative Commons is te vinden op www.creativecommons.org. Wil je eens van gedachten wisselen over het delen van jouw werk onder licentie? Wij nodigen je graag uit om vrijblijvend een kop koffie bij ons te drinken.
