Om een rechtsgeldig ontslag op staande voet te kunnen geven, moeten onder meer de volgende vereisten worden nageleefd:
- Dringende reden
Er moet sprake zijn van een dringende reden die het ontslag op staande voet rechtvaardigt. Een dringende reden is een dusdanige gedraging van de werknemer dat van de werkgever niet kan worden verwacht om de arbeidsovereenkomst voort te zetten. Voorbeelden van dringende redenen kunnen diefstal, fraude, ernstige belediging, geweldpleging of werkweigering zijn. De gedraging moet zo ernstig zijn dat voortzetting van de arbeidsovereenkomst niet redelijk is.
- Onverwijldheid
Het ontslag op staande voet moet direct worden gegeven, zonder onnodige vertraging. De werkgever moet de dringende reden zo snel mogelijk ontdekken en daarna onmiddellijk actie ondernemen door het ontslag op staande voet mede te delen aan de werknemer.
- Mededeling van de reden
De werkgever moet duidelijk aangeven wat de dringende reden is voor het ontslag op staande voet. Dit kan mondeling of schriftelijk gebeuren. Het is verstandig om de reden schriftelijk vast te leggen om bewijsmateriaal te hebben in het geval van een geschil.
De Hoge Raad heeft op 30 juni 2023 (Hoge Raad 30 juni 2023, ECLI:NL:HR:2023:1008) duidelijk gemaakt dat het niet per se nodig is dat de werkgever een volledig en deugdelijk onderzoek heeft afgerond voordat er ontslag wordt gegeven. Ook zonder zo’n onderzoek kan al duidelijk zijn dat de werknemer zich ernstig verwijtbaar heeft gedragen. Sterker nog, te lang treuzelen met onnodige ‘onnodige’ onderzoeken kan er juist toe leiden dat de eis van ‘onverwijldheid’ op de helling komt te staan.
Ook de eis dat het voor de werknemer duidelijk moet zijn waarom hij/zij is ontslagen, is misschien iets versoepeld. Er mag van de werknemer best enige capaciteit tot ‘begrijpend lezen’ worden verwacht. In deze zaak werd de werknemer onder meer, kort gezegd, vrouwonvriendelijk en antisemitische uitlatingen verweten. Het was volgens de Hoge Raad duidelijk genoeg welke gedragingen daarmee bedoeld werden.
Let op: Het is altijd aan de rechter om te beoordelen of aan deze vereisten is voldaan. Als een werknemer het niet eens is met het ontslag op staande voet, kan hij of zij naar de rechter stappen om het ontslag aan te vechten en eventueel een schadevergoeding of herstel van het dienstverband te eisen. Het is raadzaam om altijd juridisch advies in te winnen bij een mogelijk ontslag op staande voet.
Heeft u vragen over dit onderwerp? Neemt u dan contact op met Natascha Niewold of één van de andere advocaten van het arbeidsrechtteam van Valegis Advocaten.