In het internationale handelsverkeer heeft de bankgarantie zich ontwikkeld tot het meest gehanteerde zekerheidsinstrument. Bankgaranties zijn internationaal erkend als een betrouwbare vorm van betalingszekerheid. Maar wat is een bankgarantie nou precies en wat zijn de voor- en nadelen ervan?
De bankgarantie is een overeenkomst waarbij de bank zich verplicht tot betaling tot een bepaald maximumbedrag aan de begunstigde. De begunstigde is degene die in de onderliggende overeenkomst het stellen van een bankgarantie heeft bedongen. De betaling van de bank dient als vergoeding van de schade die de begunstigde lijdt in de onderliggende verhouding als gevolg van wanprestatie van zijn wederpartij. Een belangrijk kenmerk van een bankgarantie is dat de betalingsverplichting van de bank onafhankelijk is van de onderliggende rechtsverhouding. Wanneer de begunstigde de bankgarantie inroept, zal de bank aan de hand van de in de bankgarantie gestelde voorwaarden betalen, ongeacht de vraag of er daadwerkelijk sprake is van wanprestatie. De garantie die betaalbaar is op het eerste verzoek van de begunstigde wordt ook wel ‘first demand-guarantee’ genoemd en komt in het internationale handelsverkeer het meest voor.
De relatieve voor- en nadelen bij een bankgarantie op eerste verzoek kan als volgt worden samengevat.
De begunstigde heeft een comfortabele positie. Zodra de begunstigde van mening is dat zijn wederpartij wanprestatie heeft gepleegd, kan hij de bankgarantie inroepen en verkrijgt hij onmiddellijke betaling van de schadevergoeding tot aan het maximumbedrag als vermeld in de garantie. Het gemak waarmee de begunstigde de garantie kan inroepen betekent dat de begunstigde ook met hetzelfde gemak misbruik kan maken van zijn sterke positie. Het is voor de wederpartij uiterst moeilijk om een eventueel misbruik daarvan te voorkomen. Een bankgarantie betaalbaar op eerste verzoek kan voor de begunstigde ook een pressiemiddel zijn. De dreiging van de begunstigde de garantie in te roepen kan zijn wederpartij dwingen de overeenkomst naar wens van de begunstigde uit te voeren.
Wanneer de opdrachtgever meent dat er geen sprake is van wanprestatie, is de opdrachtgever gerechtigd het betaalde terug te verkrijgen. Let wel op: alle risico’s bij de pogingen om het betaalde terug te krijgen liggen bij de opdrachtgever.
Verder dient ook rekening gehouden te worden met de kosten. Bankgaranties kunnen duur zijn vanwege de bankkosten die ermee gepaard gaan, zoals provisiekosten en administratiekosten. Bovendien kan het opzetten van een bankgarantie complex zijn, waardoor het proces vertraagd kan worden.
Het is belangrijk om alle voor- en nadelen zorgvuldig af te wegen voordat u besluit om een bankgarantie te stellen in een internationale transactie. Het verdient aanbeveling om advies in te winnen van een expert om u te helpen bij het maken van de beste beslissing voor uw specifieke situatie.
Heeft u vragen over een bankgarantie in uw overeenkomst of overweegt u om een bankgarantie op te nemen in een overeenkomst en wilt u hierover sparren? Neem dan vrijblijvend contact op met de advocaten van het ondernemingsrechtteam van Valegis Advocaten.
